GUBUZLUK ÜSTÜNE – 2
Gubuz kelimesinin biraz kökenine inelim. Gubuz , Türk Dil Kurumu sözlüklerinde yalan , palavra , abartılı söz olarak geçmektedir. TDK tanımı tam anlamıyla gubuz kelimesinin anlamını karşılamamaktadır. Gubuzun kullanımdan kaynaklı çok sayıda anlamı vardır ayrıca benzer kelimelerden farkları da vardır.
Gubuz muhtemelen gubarmaktan gelir , çünkü gubarmak kibirlenmek , gururlanmak anlamına gelip esasında gubuzun anlamını daha iyi karşılar. “ Gubaramazsın Kel Fatma “ diye halk arasında şimdilerde pek kullanılmasa da böyle bir deyim vardır. Gubara gubara yürümek falan diye de ifade edilir. Hindi ile de özdeş bir kelimedir hatırlarsanız. Kabarmak kelimesinin bozulmuşu veya başka türlü telaffuzu olduğu da iddia ediliyor fakat bu hususu iyice araştırmak lazım. Gubarık şeklinde ( kendini öven kimse ) anlamında da kullanımına şahit olmuşumdur.
Gubuzu cümle içinde kullanmadan hangi anlamlara geldiği tam anlatılamaz. Bu şekilde belki yüzlerce örnekte verilebilir fakat sıkıcı olmaması için sıklıkla ve başlıca kullanım anlamlarını belirtmek istedim.
“ Amcam , arkadaşlarıyla oturmuş yine gubuz gubuz atıyor. “ Bu cümlede palavra , mübalağalı anlamı vardır. Veya “ Gubuz gubuz konuştun da ne oldu , kaaleye bile almadılar seni “
“ Gelene gidene aldığı yeni dükkanı gezdiriyordu , aklınca gubuzluk peşindeydi.” Övünme anlamındadır.Genelde malı , mülküyle övünme ön plandadır.
“ Gubuzluğundan kimseye selam vermezdi. “ kendini beğenmiş , kısmen kibirli , enaniyet sahibi anlamında. “ Patron gubuzluğundan yeni işe başlayan arkadaşa devamlı kusur buluyordu “
“ Gubuzluk yapmasa duramaz , her sene mikrofonu eline alır , aynı mevzuyu tekrar eder dururdu .” Ukala , çok bilmiş , anlamında.
“ Gubuzluk yapacak ya , akşama kadar gezdik alamadı bir türlü alacaklarını” Bir şey beğenmeyen , memnuniyetsiz.
“ İnstagramda koyduğu fotoğrafları bir görsen , ne gubuz çocuk o öyle “ havalı anlamında.
“ Dün bizim yöneticiye kaloriferler iyi ısıtmıyor dedim , ne alakası var diyip gubuz gubuz konuştu ” tahammülsüz , eleştiriye kapalı , burnundan kıl aldırmayan veya “5 -0 lık mağlubiyetten sonra çıkmış futbolcuları suçluyor , bu kadar gubuzlukta fazla artık “
“ Defalarca aynı siparişi verdiğim halde ısrarla büyük modeli gönderiyor ,sırf gubuzluğundan yapıyor. “ Gıcık , kıl , sinir bozucu.
“ Şu çocuğun gubuzluğunada şaşıyorum , Starbucks’a gidilecekmiş “ Gökgörmediklik . “ Eve aldıkları mobilyalar hep göz alıcı renklerden gubuzluğunu göstermiş “ Gösteriş meraklılığı anlamı da vardır kullanıma göre.
“ Amcamdan borç para istedim gubuzluğundan vermedi “ Pinti , cimri anlamında ,bu biraz karşısındaki aşağılama maksatlı bir cimriliktir diyelim. Para harcamama cimriliği değildir.
Gubuz olumsuz bazı sıfatları tanımlamada genişletilmekle beraber esas anlamı övünen , kendini beğenen , abartan , hiçbir şeyi beğenmeyen , bilgisiyle ,zenginliğiyle veya imkanıyla da bunu destekleyen kimsedir. Şimdi bu özellikler bu kişide olmayıp övünürse onada ” godal ” denir. Gubuz ile godal arasındaki farkıda başka bir yazıda izah edelim.
Velhasıl gubuzlar içimizde yaşamaya devam ediyorlar , gubuzlara gubuzluk yapmaları için fırsat verebilirsiniz fakat gubuzlukları kırıcı , ezici olmamak kaydıyla , gubuzluk tadındaysa tahammül edilebilir , hoşgörülebilir karşılıklı mukabele edilebilir. 07.12.2016
Mehmet Emin Başalp